Schuilkelders op de terreinen van het oude Bijloke hospitaal te Gent.

    Vestingsbouw directe omgeving Gent.

    Overzicht van de bovengrondse schuilstructuren op de terreinen van de Bijloke te Gent:

    Overzicht van de in de kelders verwerkte schuilstructuren op de terreinen van de Bijloke te Gent:

    Schuilkelders 3, 4, 5 en 6 tussen de eigenlijke gewelven van de hoofdgebouwen van het vroegere hospitaal.

    Ten zuidwesten van het centrale hospitaalgebouw waren nog eens twee schuilkelders waarvan er heden ten dage zeker nog één bestaat. Vermoedelijk bestaan ze nog beiden maar heeft de meest oostelijke gewoon geen toegang en toegangsgebouwtje meer van buitenaf de gebouwen. Ze waren qua uiterlijk deels wat gelijkend op de eerder beschreven kelders langs de Jozef Kluyskensstraat. De meest westelijke van de twee schuilkelders is opnieuw zichtbaar als een beperkte grasheuvel in het terrein. Ook is er opnieuw een vergelijkbaar toegangsgebouwtje te zien zoals tegen de straatkant aan de Jozef Kluyskensstraat.

    Het grootste verschil van deze kelders met de eerste twee beschreven kelders is dat hier de uiteindelijk bestaande kelderstructuur van het hoofdgebouw gebruikt wordt als schuilruimte. De grasheuveltjes waren in dit geval dan ook veel kleiner daar de heuvel in dit geval enkel de toegangsschacht moest verbergen en beschermen die dan naar de kelderruimte liep. Bij het meest westelijke exemplaar van deze twee schuilkelders is zelfs aan de bovenkant nog een luchtschacht te zien.

    Het tweede gelijkaardige schuilkeldertje is nog zeer moeilijk terug te vinden daar het toegangsgebouwtje en de toegangsschacht verdwenen zijn voor de bouw van de nieuwe concertzaal op de terreinen van de Bijloke. Enkel nog wat restanten van de originele baksteen tegen de gevel van het originele Bijlokegebouw verraden de vroegere aanwezigheid van de verdwenen toegangsschacht.

    De meest westelijke schuilplaats had drie kamers. Aan de westzijde van de toegang is een berghokje aangebouwd dat niet origineel was. Dit keldertje werd heden ingericht als stooklokaal. Het wordt ook gebruikt als stapelhok van het onderhoudspersoneel.

    Twee andere maar onderling gelijkaardige schuilkeldertjes zouden zich nog moeten bevinden onder de ziekenzalen in de noordwestelijke sector van het ziekenhuis.

    De vijfde schuilplaats was een bakstenen constructie met troggewelven met metalen tussenprofielen. Ze bestond uit drie gescheiden kamers. De originele hoofdingang, bestond uit een wenteltrap om de kelder te betreden. Deze zou verdwenen en afgesloten zijn. Heden zou enkel nog de tweede toegang aanwezig zijn, vanuit de tuin. Dit was in de oorlog een nood in- en uitgang. De originele scherfmuren en het gebroken tracé om de kelder te bereiken zouden verdwenen zijn. Van deze structuur ontbreekt mij tot op heden nog altijd de exacte lokatie op de site van de Bijloke. Alle informatie hierontrend blijft dan ook welkom.

    Een zesde keldertje bestond uit één grote kamer en twee kleinere. De opbouw was bijna identiek aan de kelder hierboven beschreven. Bij deze kelder zou de originele wenteltrap wel behouden zijn, terwijl de toegang vanuit de tuin en een deel van de derde kamer gedeeltelijk zijn afgesloten. Deze beide schuilkelders zouden origineel plaats geboden hebben aan 175 personen elk. Ze waren gebruiksklaar vanaf november 1943 en deden dienst voor de patienten en personeel van het Burgerlijk Hospitaal van de Bijloke tijdens WO II. De twee laatste schuilkeldertjes zouden heden op de site ook dienst doen als onderstation voor de centrale verwarming voor dit gedeelte van de Bijlokesite. (zelfde functie als heden de 3e schuilkelder). Indien u meer info weet over deze twee laatste schuilkeldertjes, mag u mij eveneens altijd contacteren: info@bunkergordel.be.

    Voor wat betreft de laatste 4 schuilkeldertjes, zou ik toch willen vragen rekening te houden met het private karakter van deze schuilkelders. Ze zitten volledig verborgen in de kelderstructuren van de Bijloke gebouwen. Enkel de aan de buitenkant zichtbare structuren zijn zonder speciale toelating vrij vlot te zien zien voor zover de kelders 3 en 4 betreft.

    Bronnen: Voor de geschiedkundige achtergrond en de omschrijvingen zoals de schuilkelders origineel moeten geweest zijn: Buskruit en Sauerkraut, Oorlogsbronnen in De Zwarte Doos (20e eeuw), Materiele oorlogsbronnen in Gent (G. Antheunis-M.C. Laleman)